Tribute: «Ο Πουπουλένιος» θα μας στοιχειώνει για πάντα…

Ο Πουπουλένιος. Ένας τίτλος που δεν δίνει πολλά στοιχεία αλλά έχει χαρακτηριστεί ως "φαινόμενο θεατρικού έργου". Ήθελα να το ανακαλύψω. Για δεύτερη χρονιά στο Σύγχρονο θέατρο. 

Ο Κατούριαν είναι ένας συγγραφέας που γράφει ιστορίες. Ιστορίες όμως με όχι και τόσο συνηθισμένο περιεχόμενο για παιδιά. Και σε μια πόλη που δεν υπάρχει άμεση ελευθερία, καθώς το αυταρχικό καθεστώς καταδυναστεύει την ζωή όλων. Όταν οι ιστορίες του, γίνονται πραγματικά γεγονότα στην πόλη, ποια θα είναι η αντίδραση του; Όταν η αστυνομία θα ανακρίνει τον μικρότερο του αδελφό Μίσαλ, τι θα κάνει; Πόσες αλήθειες χωράει μία ιστορία; Ο Κατούριαν οφείλει απαντήσεις. Μα ποιες όμως είναι τελικά οι ερωτήσεις; 

Πρόκειται για την πιο σκληρή αποδόμηση της πραγματικότητας, της κοινωνίας, της φαντασίας, της ανθρώπινης ύπαρξης εν γένει.

Ο αρχαίος φιλόσοφος Πλάτωνας είπε πως όλοι από ένα σπήλαιο ξεκινάμε αλλά το που θα καταλήξουμε είναι διαφορετικό. Έτσι και ο άνθρωπος. Για αλλού ξεκινά μα πριν το καταλάβει άλλου φθάνει. Και εδώ ο Κατούριαν έτσι έκανε. Μίλησε για ελευθερία. Ελευθερία λόγου και πνεύματος. Μα μια αυταρχική κοινωνία πως μπορεί να το αντέξει αυτό; Ή πιο σωστά, ακόμα και μια δημοκρατική κοινωνία πως μπορεί να το αντέξει αυτό; Η φαντασία μπλέχτηκε. Μπλέχτηκε με την αλήθεια. Και έρχεται στο μεσοδιάστημα και η τέχνη. Πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει για την εξουσία;

Ο Πουπουλένιος. Μια τόσο τρυφερή λέξη εικονικά. Ένα δίλημμα, που φοβάμαι πως πολλοί από εμάς δεν τολμούν να το σκεφτούν. Ο φόβος, ο φόνος, η οργή και η καλή πρόθεση. Τέσσερις έννοιες που εδώ δημιουργούν ένα παιχνίδι ρωσικής ρουλέτας. «Ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος από καλές προθέσεις». «Ο νόμος δεν καλύπτει ανθρώπους που αφαιρούν ζωές». Στην περίπτωση όμως του Κατούριαν και του Μισέλ, πόσο ισχύουν οι κοινές παραδοχές; Και τι κάνεις όταν ο νόμος αδιαφορεί; 

Το θέατρο έρχεται εδώ να μιλήσει για όλα αυτά τα ζητήματα που μέχρι σήμερα φοβόμαστε να κατονομάσουμε. Γονείς που κακοποιούν τα παιδιά τους και τα κάνουν εν δυνάμει δολοφόνους τους αργότερα. Βασανίζουν ψυχές που με την θέληση τους έφεραν στον κόσμο. Ένα τεράστιο γιατί... Μόνο αυτό. 

Μια τόσο δύσκολη, οδυνηρή, σκληρή παράσταση που ήταν όμως και γεμάτη συγκίνηση και ομορφιά. Οι ηθοποιοί εδώ μας έδειξαν γιατί το θέατρο θα είναι για πάντα η πιο βασική μορφή πολιτισμού. Και πάνω απ' όλα έγιναν φως.

Ένα φως στο μαύρο. 

Τέσσερις άνθρωποι που μας μάγεψαν, μας έκαναν να κλάψουμε, να θέλουμε να ουρλιάξουμε, να υποκλιθούμε μπροστά τους. Ο ασύλληπτος Νίκος Πουρσανίδης απέδωσε με μοναδική μαεστρία τον ρόλο του Κατούριαν ή αλλιώς τον ρόλο της ζωής του. Ανατριχιαστικός, συγκινητικός, απόλυτος. Μας έδειξε ότι ηθοποιός σημαίνει φως, και μόνο αν άκουγε κάποιος την φωνή του χωρίς να τον κοιτάζει. Ο Αργύρης Αγγέλου ως Μίσαλ, διέπρεψε σε έναν ρόλο που εκτίναξε την καριέρα του στα ύψη. Εάν κάποιος δεν γνωρίζει ότι πρόκειται για ρόλο, θέλει να κλάψει μαζί του για την ζωή που πέρασε. Ο υπέροχος Γεράσιμος Σκαφιδάς ως αστυνόμος Άριελ, μας δείχνει με ποικίλους τρόπους πως «οι άνθρωποι άλλο δείχνουν και άλλο είναι». Ότι μέσα συνυπάρχουν τα άκρα και ότι ο πόνος είναι κάτι που πάντα θα μας ενώνει. Ο μοναδικός Δημήτρης Πιατάς ως αστυνομικός Τυπόλσκι δείχνει το βάρος που έχει να ακολουθείς την εξουσία, να την χειρίζεσαι και να προσπαθείς να την επιβάλεις την ώρα που σου έχει επιβληθεί ήδη η ζωή. 

Συγχαρητήρια σε όλους τους ηθοποιούς και στον μοναδικό σκηνοθέτη Νικορέστη Χανιωτάκη. Νιώσαμε. Νιώσαμε πάλι σε μια εποχή που έχει γίνει πολυτέλεια να νιώθεις. Μα πάνω απ' όλα, ευχαριστώ που ένιωσα την ανάγκη να σας πάρω όλους μια μεγάλη αγκαλιά και να πω ότι όλα θα πάνε καλά στο τέλος. Μια ακόμα ψευδαίσθηση σε αυτό το χάος που λέμε ζωή...

Μαρίνα Παπασωτηρίου

Πληροφορίες για την παράσταση