Η Φωτεινή Μπαξεβάνη, μας καθηλώνει με την ερμηνεία της, ως "Κυρά της Ρω".
Και για να είναι το πρώτο πράγμα που λέω, μάλλον έχω τους λόγους μου.
Ενδεχομένως να με πεις ανιστόρητο, αλλά η αλήθεια είναι πως η Κυρά της Ρω, ήταν απλά ένα προσωνύμιο που είχα ακουστά, μέχρι που διάβασα για το έργο, και το παρακολούθησα.
Η Κυρά της Ρω, κατά κόσμον Δέσποινα Αχλαδιώτου, ήταν ή μάλλον είναι (γιατί τέτοιες προσωπικότητες δε χάνονται ποτέ) η γυναίκα που πάτησε τα κοινωνικά "πρέπει", και σε μια κοινωνία κλειστή, πατριαρχική, ακολούθησε την καρδιά της, και έζησε μέχρι τα βαθιά της γεράματα, τηρώντας τα πιστεύω της. Είναι η γυναίκα, που μέχρι το τέλος της ζωή της, ύψωνε κάθε μέρα την ελληνική σημαία στη νήσο Ρω, θυμίζοντας μας πως η φλόγα που καίει στην καρδιά των Ελλήνων, είναι φτιαγμένη από υλικό άσβεστο, και δε κανένας άνεμος ή βροχή δε μπορεί να την ταράξει.
Η Φωτεινή Μπαξεβάνη, μας μεταφέρει στο ακριτικό Καστελόριζο και μας εξιστορεί από την αρχή, τη ζωή της θρυλικής Κυράς της Ρω.
Δεν είναι τυχαία η επιλογή της πολυβραβευμένης Φωτεινής Μπαξεβάνη για το έργο. Με μεγάλη χάρη και πάθος, μεταμορφώνεται στη Δέσποινα Αχλαδιώτου και στέκεται αγέρωχη πάνω στο βράχο της, αιωρούμενη πάνω από τα άγρια κύματα που τον μαστιγώνουν, συνοδευόμενη από την υπέροχη μουσική που η ίδια έχει συνθέσει.
Σε ένα σκηνικό λιτό, με μόνα εργαλεία το πέπλο της, ένα λευκό πανί και το αστείρευτο υποκριτικό της ταλέντο, μας ταξιδεύει στο Καστελόριζο του περασμένου αιώνα.
Μας παρουσιάζει τα ήθη και τα έθιμα, τις αλήθειες που ξέρουμε και αυτές που ίσως δε μαθαίναμε ποτέ.
Δε γίνεται να ξεφύγεις απ' το πεπρωμένο σου. Ή μήπως όχι;
Η Δέσποινα Αχλαδιώτου γεννήθηκε σε μια εποχή που η γυναίκα δεν είχε κανένα λόγο, απέναντι στο λόγο του άνδρα. Σε μια εποχή που η γυναίκα θεωρείτο κατώτερη ύπαρξη. Σε μια εποχή που αν το καλοσκεφτούμε δεν απέχει και πολύ από τη σημερινή. Και αυτό το λέω έχοντας πλήρη συνείδηση των λεγομενών μου.
Ζούμε σε ένα μοντέρνο μεσαίωνα, όπου άνθρωποι της εκκλησίας βγαίνουν και λένε δημοσίως πως οι δολοφονίες των γυναικών, είναι επακόλουθο της φλυαρίας τους. Και αυτό τα λέει όλα.
Κι όμως, η Δέσποινα χάραξε το δικό τη δρόμο.
Έσπασε τους κανόνες και ξέφυγε από το καθεστώς του πατέρα της και της κοινωνίας που ζούσε.
Έκανε άντρα της τον άντρα που έβαλε φωτιά στα σωθικά της και κόντρα στους καιρούς, άφησε το σπίτι της και έζησε μαζί του στη Ρω.
Μόνο αυτοί, τα ζώα τους και το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου.
Και έζησαν μαζί μέχρι που ο Κώστας, το καμάρι της, ξεψύχησε στα χέρια της.
Κι έπειτα, φρόντισε τη μητέρα της. Μέχρι να χάσει κι αυτή.
Ποτέ όμως δεν έχασε την ψυχή και την ανθρωπιά της. Έμεινε εκεί. Καμία βόμβα και κανένας "εχθρός", δεν την φόβισε αρκετά ώστε να εγκαταλείψει. Και κάθε μέρα, ύψωνε τη Γαλανόλευκη στον ιστό, και μαζί με αυτή, και το πνεύμα ενός ολόκληρου έθνους.
Πιστεύω όμως, πως όσα κι αν πω, δε θα μπορέσω ποτέ να μεταφέρω στο ψηφιακό χαρτί μου, ούτε το μεγαλείο της κυρά-Δέσποινας, ούτε της κυρίας Μπαξεβάνη, που με τόσο σεβασμό και αγάπη, αγκάλιασε και απέδωσε αυτό το ρόλο. Ο μόνος τρόπος για να νιώσεις τα συναισθήματα που νιώσαμε κι εμείς, είναι να βρεθείς εκεί, και να το ζήσεις από κοντά.
Μια λεπτομέρεια μόνο. Οι θέσεις είναι σχετικά άβολες. Αλλά μην αφήσεις τον πόνο στη μέση να σε αποσπάσει. Η κυρά-Δέσποινα άντεξε τις κακουχίες για σχεδόν έναν αιώνα. Δε θα πάθεις κάτι για μια ώρα και κάτι.
Η Κυρά της Ρω, θα βρίσκεται στο θέατρο Arroyo, για δύο ακόμα παραστάσεις, στο Σαββατοκύριακο 15 και 16/1.
Κάτι όμως μου λέει πως θα την ξαναδούμε.
Καλή θέαση!
