«Ο Κύκλος των χαμένων ποιητών». Κλασική ταινία – αριστούργημα! Θα μπορούσα να σας μιλάω ώρες γι’ αυτήν. Πιστέψτε με, το ίδιο έπαθα και με την παράσταση. Αρχικά να σας πω την υπόθεση.
Βρισκόμαστε στη δεκαετία του ’60 στο συντηρητικό ιδιωτικό λύκειο Γουέλτον, όπου οι αρχές διαπαιδαγώγησης περικλείονται στις λέξεις "Παράδοση! Τιμή! Πειθαρχία! Υπεροχή!". Εκεί έρχεται να διδάξει ο αντισυμβατικός καθηγητής λογοτεχνίας Τζον Κήτινγκ (Άκης Σακελλαρίου). Κόντρα στο ασφυκτικό πρόγραμμα μαθημάτων, ο Κήτινγκ, ή όπως ήθελε να τον αποκαλούν οι μαθητές του "Oh Captain, my Captain", με βασικό εργαλείο την ποίηση, μαθαίνει στα παιδιά να αντιστέκονται στις επιταγές και τις προκαταλήψεις της κοινωνίας, ενώ τα ενθαρρύνει να αναζητήσουν τη δική τους φωνή και να ανακαλύψουν τη δική τους φύση. Προσπαθεί να μεταδώσει την αγάπη του για την τέχνη και παρακινεί τα παιδιά να απολαμβάνουν την κάθε στιγμή της ζωής τους. Ο Κήτινγκ μυεί τους μαθητές του στην άτυπη μυστική λέσχη "Ο Κύκλος των Χαμένων Ποιητών". Τα παιδιά αποφασίζουν να αναβιώσουν αυτή τη λέσχη κι έτσι αποκτούν το πεδίο πειραματισμού που τους έλειπε, ενώ δένονται ακόμα περισσότερο μεταξύ τους. Σε όλους τους μαθητές, "Ο Κύκλος των Χαμένων Ποιητών" και ο Τζον Κήτινγκ αφήνουν το δικό τους ξεχωριστό αποτύπωμα στην ψυχή τους. Και αυτά τα σημάδια βγαίνουν σιγά σιγά στην επιφάνεια, ιδίως στις τελευταίες σκηνές.
1ο μάθημα: Αδράξτε τη μέρα! («Carpe diem!»). Η ζωή πράγματι είναι πολύ σύντομη...
2ο μάθημα: «Οι λέξεις και οι ιδέες πίσω από τις λέξεις μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο».
3ο μάθημα: «Ο κόσμος μοιάζει διαφορετικός από εδώ πάνω. Είναι διαφορετικός από εδώ πάνω». Οφείλουμε να αφήνουμε τη σκέψη μας να πάρει κι άλλους δρόμους, ακόμα κι αν είναι λάθος. Δεν πρέπει να υποταχθούμε δίχως να έχουμε αντισταθεί.
4ο μάθημα: «Όλοι έχουμε την ανάγκη της αποδοχής. Όμως ο καθένας έχει διαφορετικά πιστεύω».
Κάθε μάθημα του Κήτινγκ και ένα μάθημα για τη ζωή! Πόσο θα θέλαμε όλοι να είχαμε έναν Τζον Κήτινγκ στη ζωή μας...
Και η ποίηση δίνει σταδιακά τη θέση της στη μουσική, στο χορό, στο θέατρο, στην αγάπη...
Ας ξαναδιαβάσουμε W. Whitman και Thoreau. "Πήγα στο δάσος γιατί επιθυμούσα να ζήσω συνειδητά. Ήθελα να γευτώ τη ζωή σε βάθος και να στραγγίξω όλο το μεδούλι της![...]Κι όχι, λίγο πριν πεθάνω να ανακαλύψω ότι δεν έζησα καθόλου." ("Life in the Woods" - Henry D. Thoreau). Αυτό παρακινεί και ο Κήτινγκ τους μαθητές του, αλλά και εμάς. Να αδράξουμε επιτέλους τη μέρα και να «ρουφάμε τη ζωή ως το μεδούλι, χωρίς όμως να πνιγούμε από το κόκκαλο».
Το θέατρο έχει και διδακτικό χαρακτήρα. Η παράσταση, λοιπόν, ήταν πολύ παραπάνω από απλά μια καλή παράσταση. Δίνει την ευκαιρία για συζητήσεις, ανασκοπήσεις, αναθεώρηση. Διδάσκει πολλά, όπως το να παραμερίζουμε τις επιρροές που μας επιβάλλονται.
Ο αέρινος και ευαίσθητος Τζον Κήτινγκ του Άκη Σακελλαρίου και οι σκληροί, απόλυτοι και αυταρχικοί κος Πέρυ και κος Νόλαν των Σπύρου Τσέκουρα και Τάσου Χαλκιά αντίστοιχα κέρδισαν τις εντυπώσεις μου. Το πιο σημαντικό, όμως, οι νέοι ηθοποιοί που συμμετέχουν στην παράσταση, το νέο αίμα του ελληνικού θεάτρου, ήταν πραγματικά θαυμάσιοι, ο καθένας στο ρόλο του! Ο καθένας άνοιξε την ψυχή του, για να γνωρίσει, να αγκαλιάσει και να ενσαρκώσει τον κάθε χαρακτήρα του μαθητή που υποδυόταν. Τους εκθειάζω για την καθαρή άρθρωση, τον αυθορμητισμό και κυρίως για το εντυπωσιακό σκηνικό τους εκτόπισμα! Δικαίως, στην υπόκλιση, η παλιά γενιά δίνει τη σκυτάλη στη νέα γενιά και τη χειροκροτεί. Δεν ξέρω αν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιον και, για να είμαι ειλικρινής, δε θέλω και να το κάνω, γιατί το θέατρο πάνω απ’ όλα είναι ομαδική υπόθεση και όλοι συμβάλλουν στο καλύτερο αποτέλεσμα.
Όλοι οι συντελεστές με «καπετάνιο» τον Κωνσταντίνο Ασπιώτη, με ευαισθησία ο καθένας στον τομέα του, κέρδισαν το θαυμασμό μου. Ιδίως η κινηματογραφική και με παλμό αισθητική στο φωτισμό με άφησε σχεδόν άναυδη! Ήταν σα να βλέπω πλάνα από στιγμές... Τα συγχαρητήριά μου στην κα Ζωή Μολυβδά Φαμέλη (σχεδιασμός φωτισμών) αλλά και σε όλους τους συντελεστές!
Ο κόσμος αυτών των ποιητών ήταν σκληρός, αληθινός και υπέροχος... Αναμφίβολα ένας υπέροχος "Κύκλος των χαμένων ποιητών"!
«Αν σας άρεσε, χειροκροτήστε τώρα.» - Νηλ. Πιστέψτε με, χειροκροτώ ακόμα!
Ανδρονίκη Προκόπη