Σε άλλο ένα από τα μεγάλα έργα του Ευριπίδη ο θεατής βρίσκει τον εαυτό του να διχάζεται ανάμεσα στις αρχές της ελευθερίας και της δικαιοσύνης σε σύγκρουση με τη βία και το συμφέρον.
Πως διαδραματίζεται η τραγωδία
Η διδασκαλία της τραγωδίας του Ευριπίδη τοποθετείται στη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, τέσσερα χρόνια από την έναρξή του το 417 π.Χ. Ο Ιόλαος, γέρος πια, και τα παιδιά του Ηρακλή, δηλαδή οι Ηρακλείδες, βρίσκονται ηγέτες στο ναό του Δία, στην Αθήνα. Στην καταδίωξη τους βρίσκεται ο βασιλιάς των Μυκηνών Ευρυσθέας, με σκοπό τον αφανισμό τους.
Οι βασιλείς της Αθήνας, Δημοφώντας και Ακάμας, προστατεύουν τους ικέτες και ξεσπά πόλεμος μεταξύ Αθηναίων και Μυκηναίων, τον οποίο νικούν τελικά οι Αθηναίοι, αλλά όχι χωρίς απώλειες. Συγκεκριμένα η κόρη του Ηρακλή, Μακαρία, θυσιάζεται για να επιτευχθεί αυτή η νίκη. Ο Ευρυσθέας αιχμαλωτίζεται και τελικά βρίσκει θάνατο με διαταγή της Αλκμήνης.
Ποιες αξίες θα επικρατήσουν τελικά
Η επιλογή ανάμεσα στην εκδίκηση για τα δεινά που έχουν υποστεί οι ήρωες μας και στην επικράτηση της θείας δίκης και της αρετής είναι δύσκολή όπως πάντα.
Καθετί σωστό άλλωστε είναι συχνά και πιο επώδυνο στην εφαρμογή του.
Η δικαιοσύνη επιβάλλει την συγχώρεση του αιχμαλώτου Ευρυσθέα, αλλά παρ' όλα αυτά η Αλκμήνη, πλέον από τη θέση του ισχυρού, επιλέγει να πάρει την εκδίκηση της και να τον καταδικάσει σε θάνατο.
Ένα έργο κατεξοχήν αντιπολεμικό
Με την τραγωδία αυτή ο Ευρυπίδης ξεγυμνώνει την ασχήμια της ανθρώπινης φύσης. Με ποιο τρόπο; Δείχνοντας μας πόσο ευμετάβλητη είναι. Ακόμα και ο δίκαιος άνθρωπος, αυτός που έχει αδικηθεί, μόλις βρεθεί με τη δύναμη στα χέρια του, αλλοτροιώνεται και αυτός. Η οπτική αλλάζει.
Η μαυρίλα του πολέμου ρουφάει τα πάντα γύρω της, ξυπνώντας τα πιο σκοτεινά ένστικτα του ανθρώπου.
Η σκηνοθεσία της Άρτεμις Γρύμπλα και του Κώστα Παπακωνσταντίνου είναι ευχάριστη και περιέχει και κωμικά στοιχεία, τα οποία ελαφρύνουν το βαρύ κλίμα της τραγωδίας. Ο θίασος αποτελείται από τους Ελισσαίο Βλάχος, Μυρτώ Γκόνη, Δημοσθένης Ξυλαρδιστός, Κώστας Παπακωνσταντίνου, Έλενα Σταύρου σε μια καλλιτεχνικά άρτια εκτέλεση.
Ένα έργο τραγικά επίκαιρο πάντα, αλλά ειδικά αυτές τις μέρες με έναν σύγχρονο πόλεμο να απειλεί όχι μόνο την Ευρώπη, αλλά και όλη την υφήλιο.
Κατερίνα Ζυγουράκη