Παρακολουθήσαμε την παράσταση Closer στο Θέατρο Χώρα σε παραγωγή του Θέατρου Νέου Κόσμου. Πρόκειται για ένα έργο που πραγματεύεται τις ανθρώπινες σχέσεις κι ιδιαίτερα εκείνες που αναπτύσσονται ανάμεσα σε δύο ανθρώπους με κίνητρο την ερωτική συνεύρεση. Η σαρκική έλξη ανάμεσα σε δύο σώματα καταλήγει σε μία ακατανίκητη ανάγκη για πνευματική και συναισθηματική επαφή, σε συμμετοχή κάθε κυττάρου της ύπαρξης τους.
Τέσσερις άνθρωποι που θέλουν να ακουστούν και να αγαπηθούν μπλέκονται μεταξύ τους με ολέθριες συνέπειες. Ο Λάρυ (Μιχάλης Λεβεντογιάννης), ένας συναισθηματικός γιατρός που αποζητά μια ουσιαστική σχέση κι είναι διατεθειμένος να δώσει τα πάντα για την ευτυχία του άλλου, παγιδεύεται από την ανάγκη του για εξουσία κι η ζήλεια τον μετατρέπει σ έναν κυνικό εκδικητή. Η Άννα (Βίκυ Παπαδοπούλου) μία ρεαλίστρια γυναίκα αφοσιωμένη στην καριέρα της, αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στην σταθερότητα που της προσφέρει ο Λάρυ και την αδρεναλίνη της επίμονης διεκδίκησης του Νταν. Πρόκειται για μια γυναίκα που βρίσκεται, κατά κύριο λόγο, σε πάλη με τα δικά της θέλω. Ο Νταν (Σπύρος Σταμούλης) είναι ένας ονειροπόλος και υπερφίαλος συγγραφέας που ενώ μοιάζει συναισθηματικός και συνειδητοποιημένος απέχει πολύ από αυτό. Παίζει με τις ζωές και τα συναισθήματα των ανθρώπων, όχι με κακή πρόθεση αλλά από ανάγκη να καλύψει τα δικά του συναισθηματικά κενά, ταλαντευόμενος μεταξύ δύο εντελώς διαφορετικών γυναικών. Η Άλις (Ναταλία Σουίφτ) μια νεαρή κοπέλα παγιδευμένη στο μεταίχμιο ονείρου-πραγματικότητας, αλήθειας και επινόησης, έχει κατασκευάσει μια περσόνα και πορεύεται με αυτή. Στο δρόμο της θα βρεθεί ο Νταν ο οποίος, άθελα(;) του θα την παρασύρει σε μία σχέση μεταξύ δύο ανθρώπων που θέλουν να αγαπηθούν αλλά δεν μπορούν να απαλλαχθούν από τους δαίμονες του μυαλού τους.
Το εκπληκτικό κι άκρως σύγχρονο κείμενο του Πάτρικ Μάρμπερ μεταφέρει σκηνοθετικά επί σκηνής ο Δημήτρης Αγιοπετρίτης–Μπογδάνος, δίνοντας τη δική του οπτική. Η γρήγορη εναλλαγή σκηνών, εξαιρετικά μουσικά επενδυμένη (ιδιαίτερη μνεία στην Δανάη Νίλσεν), παραπέμπει στους γρήγορους ρυθμούς ζωής της σύγχρονης εποχής, με τον χρόνο να κυλάει αμείλικτα αλλά τους ήρωες να μένουν εκνευριστικά άκαμπτοι. Η σκηνογραφική προσέγγιση της Λίνας Πηγαδιώτη επιτελεί και προσδίδει στο τελικό επιθυμητό αποτέλεσμα. Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η χρήση καθ’ όλης της διάρκειας της παράστασης μιας βιντεοκάμερας που ό,τι καταγράφει προβάλλεται σ ένα video wall στο βάθος της σκηνής. Προσωπικά μου έφερε στο μυαλό το υποσυνείδητο που εστιάζει όπου εκείνο θέλει και στο σημείο εκείνο, όπου και το παραμικρό πράγμα γράφει ανεξίτηλα μέσα μας. Σε συνδυασμό με τις εξαιρετικές ερμηνείες των ηθοποιών οδηγούμαστε σε ένα αποτέλεσμα ‘’γροθιά στο στομάχι’’ που μας προβληματίζει και μας φέρνει προ και των δικών μας ευθυνών.
Το έργο απευθύνεται αυστηρά σε άτομα άνω των 18 χρόνων, λόγω της σκληρής θεματολογίας και φρασεολογίας του. Πρόκειται, αναμφίβολα, για ένα θέαμα που ξεχειλίζει η κυνικότητα κι ο πραγματισμός αλλά ταυτόχρονα το κύριο ζητούμενο του είναι η τρυφερότητα(!). Τέσσερις άνθρωποι με κινητήριο δύναμη την αγάπη και την ανάγκη τους για επαφή παλεύουν με τα μύχια της ψυχής τους και παράλληλα βρίσκονται αντιμέτωποι με την προδοσία και τη ζήλεια που ξυπνούν μέσα τους πολλά σκοτεινά πάθη. Άνθρωποι εύθραυστοι που επιδιώκουν την σύνδεση και τον έρωτα πέφτουν σε παγίδες και συνεχόμενες ματαιώσεις αλλά δεν σταματούν. Συνεχίζουν να προσδοκούν. Μας θυμίζει κάτι αυτό; Βρίσκουμε κάποια σύνδεση των ηρώων με τους εαυτούς μας;
Συνοψίζοντας θεωρώ, πως η επιτυχία του συγκεκριμένου κειμένου είναι ότι καταφέρνει να περικλείσει σε λίγες μόνο σελίδες όλη την αλήθεια των σύγχρονων ανθρωπίνων σχέσεων. Κατ’ επέκταση, όλοι οι συντελεστές καταφέρνουν άρτια να φέρουν στην ζωή όλα αυτά τα νοήματα και να τα γυρίσουν πίσω εκεί απ’ όπου προήλθαν. Αυτός δεν είναι άλλωστε κι ένας από τους βασικούς ρόλους του θεάτρου, να αποτελεί καθρέφτη της κοινωνίας; Να μας προβληματίζει; Να μας σοκάρει και να μας παρακινεί να γίνουμε καλύτεροι; Αν, λοιπόν, μας σοκάρει το θέαμα αυτό, ίσως θα πρέπει να ψάξουμε τι μας σοκάρει στην κοινωνία μας. Όλη η παράσταση συνοψίζεται, κατά την γνώμη μου, στην φράση από το δελτίο τύπου της παράστασης:
«Τελικά "Closer" σημαίνει "πιο κοντά μεταξύ μας" ή "πιο κλεισμένα μέσα μας";».
Μαρία Ουρανία Καραμέτα
Επί Πτυχίω Φοιτήτρια Τμήματος Θεατρικών Σπουδών ΕΚΠΑ